Kedi ve köpeklerde obesite sık rastlanan bir problemdir.
Obesite, bireysel ağırlığın, ırk, cinsiyet, yaşa ait optimum ağırlığın %15 üzerine çıkması durumudur. Kedi ve köpeklerde obesitenin asıl nedeni, enerji alımı ve harcanması arasında devamlı enerji fazlalılığıyla sonuçlanan, bir dengesizlik ve aşırı beslenmedir.
Obesite sadece insanları değil, birçok kedi ve köpeğide etkiler. Birçok çalışma, köpeklerin %20-40 nın ve kedilerin %20 sinin aşırı kilolu olduğunu ortaya koymuştur.
Obesite ile ilgili hastalık ve durumlar oldukça fazladır. Bunlar arasında; hipertansiyon, diabetus mellitus, hepatik lipidosis, dystacia, eklem ve lokomotor sistem problemleri ve solunum güçlüğü bulunmaktadır. Obesite bu sorunları doğurmaz ama bu sorunların insidensi, hayvan şişmanladıkça artar.
Obesitenin nedenleri:
Obesiteye yol açan 2 tip faktör vardır: Obesite köken olarak endojen ya da eksojen kaynaklıdır.
Endojen faktörler; genetik, metabolik, hormonal (hipotiroidzm ve hiperadrenokortisizm gibi), davranışsal, reprodüktif durumla ilgili olabilir.Yaşa ve ırka bağlı da olabilir.
Eksojen faktörler; egzersiz düzeyi, besin alımı üzerine dış etkiler, dietin kompozisyonu, mama tadı gibi durumları içerir.
Kedilerde, ırksal bir ayrım bulunamamıştır. Obesite iki aşamada gelişir: dinamik ve statik.
Dinamik fazda; kilo artışı ,artan gıda tüketimiyle doğru orantılıdır. Statik faz boyunca; obese hayvanın ağırlığını devam ettirmek için daha az kalori alımına yönelik metabolik adaptasyonlar gelişir.
Bir hastaya en pratik yaklaşımlardan biri de vücut kondüsyon düzeyinin (BCS-Body Condition Score) belirlenmesidir. Bu metod, subjektif olmasına rağmen, kalıcı bir sonuç elde edilebilir.
BCS yi belirleme; kaburgaları, omurga, kalça, bel ve karın bölgelerinin özel ve dokunsal olarak incelenmesi yoluyla yapılır. Hayvana verilen gıda türü, miktarı, günde kaç kere beslendiği ve kimin mamayı verdiği önemlidir. Bu beslenme alışkanlıkları anlaşıldıktan sonra hayvanın genel yaşam tarzı ve aktivite düzeyi gözden geçirilmelidir.
BCS; (Vücut Kondisyon Düzeyi)
Zayıf = Kaburgalar, lumbal vertebra ve pelvik kemikleri kolaylıkla görülebilir. Palpe edilebilir yağ tabakası yok. Karın ve bel oldukça belirgin.
Normalin altında kilo = Kaburgalar palpe edilebilir ama gözle görülmez. Yukarıdan bakıldığında bel kaburgaların arkasında kalır. Yanlardan bakıldığında karın içe çöküktür.
Fazla kilolu = Kaburgalar palpe edilebilir ama hafif bir yağ tabakası var. Karın bölgesi belirgin.
Obese = Ağır bir yağ tabakası olduğu için kaburgalar kolayca palpe edilemez. Lumbar bölge ve kuyrukta yoğun yağ tabakası Bel neredeyse görülmez. Belirgin abdominal genişleme olabilir.
Obesite Kontrolü (Davranışsal açıdan): Veteriner hekiminizin obesite teşhisi koymasıyla aşağıda yazılı maddeleri uygulamanız, pet hayvanınızın sağlığını geri kazanmasını hızlandıracaktır.
Hedefler koyun:
Veteriner hekiminizin kontrolünde ve uygun gördüğü kısa ve uzun vade kilo kaybı hedeflerini tarihlerle belirleyin ve uygulayın.
Düzenli kilo ölçümü yapın:
Mümkünse, haftada bir evde, iki kere de klinikte olmak üzere pet hayvanınızın kilosu ölçülmelidir.
Egzersiz:
Önerilen çeşitli egzersiz dereceleri uygulanmalısınız. Veteriner hekiminizin süreyi ve egzersizin yoğunluğunu arttırmak için koyduğu hedefleri uygulayın ve günlük kayıt tutun.
Günde birçok kez besleyin:
Yemek, metabolik düzeyde bir artışa neden olur ve bu gıda alımına bağımlı bir olay değildir. Günde birçok kez beslenme, yalvarma davranışını azaltır ve kilo kaybını stimüle edebilir.
Düzenli veteriner hekim kontolleri, ve hekiminiz uyguladığı tedaviyle pet hayvanınız en kısa zamanda sağlığına kavuşacaktır. Unutulmamalıdır ki doğru ve dengeli beslenme pet hayvanınızın sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesini sağlar. Düzenli veteriner hekim kontrollerini de unutmamak gerekmektedir.